Familie Distilleerderij Hooghoudt introduceerde pasgeleden twee lang gerijpte jenevers die de oude wereldfaam van “onze” jenevers uit lang vervlogen tijden weer terugbrengen. Te beginnen in Nederland zelf.
Het heeft nu lang genoeg geduurd dat jenever alleen maar wordt gezien als een ouderwetse borrel van onze opa’s. En natuurlijk hebben de jeneverproducenten ook te lang weggekeken van het slechte imago terwijl er prachtige jenevers tussen zitten. Gelukkig wordt er nu weer heel veel aan gedaan om het imago te verbeteren en zich te richten op kwaliteit in plaats van kwantiteit.
De nieuwe jenevers van Hooghoudt kunnen zich absoluut meten met elk ander graan distillaat. Sterker nog zij hebben veel meer smaak dan, bijvoorbeeld de meeste whisky’s, tequila’s of wodka’s omdat ze veel kruidiger zijn en door de rijping een groot smaakpallet hebben ontwikkeld. Dus je drinkt de nieuwe jenevers niet meer om je biertje wat meer “body” te geven of als ’n shotje maar als een prachtige met zorg gemaakte drank waar je van kan genieten.
Jenever werelddrank
Zoals ik hierboven al schreef heeft jenever een hele lange, wereldwijde en goede reputatie
Jenever werd al in de 13e eeuw gemaakt. Alcohol was al bekend sinds de prehistorie en in het midden oosten werd al flink wat eeuwen voor het begin van onze jaartelling gedistilleerd. Voornamelijk werden met de verkregen distillaten cosmetische producten gemaakt. Later werden er ook medicinale drankjes meegemaakt. In Nederland waren ze daar in de 13e eeuw ook al mee bezig door kruiden tijdens het distilleren toe te voegen.
De jenever ontleend zijn naam aan de jeneverbes die tijdens het distilleren op roosters in de ketel wordt gelegd. Aan de jeneverbes werden geneeskrachtige gaven toegekend waardoor het ook meeging op de koopvaardijschepen die de wereldzeeën over gingen en vaak jaren van huis waren. Drinkwater was niet altijd voor handen en kwetsbaar. Door jenever mee te nemen hadden ze een manier om het water langer goed te houden en tevens een medicijn aan boord voor allerlei kwalen. Ook werd de jenever in havenplaatsen waar de schepen aanlegde verkocht en werd zo een veel gevraagd product in de Oost en in Afrika. Door het ontstaan van de Nederlandse koloniën gingen de kolonisten ook op zoek naar ingrediënten van die gebieden om te distilleren. Zo is o.a. rum ontstaan in de landen waar rietsuiker werd verbouwd en in de 16e eeuw werd van de wijn uit de Franse Charente brandewijn gemaakt wat later door de Fransen zelf werd overgenomen en na de rijping in eikenhouten vaten als cognac verkocht.
Zo zie je maar dat de Nederlanders bij aardig wat mooie dranken aan de wieg hebben gestaan. En nog steeds is jenever een zeer geliefde drank in een groot aantal Afrikaanse landen en in Amerika.
Schiedam en Weesp werden halverwege de 19e eeuw de jeneversteden van Nederland nadat de distilleerderijen uit Rotterdam en Amsterdam moesten vertrekken vanwege de verstedelijking en de overlast die de distilleerderijen gaven. Vooral Schiedam kreeg een hele grote jeneverindustrie met ruim 400 branderijen waardoor de stad de bijnaam “Zwart Nazareth” kreeg.
Familiedistilleerderij
Maar ook in Noord-Nederland werd er al in de 19e eeuw gedistilleerd. In de stad Groningen werd in 1888 door Grietje en Hero Jan Hooghoudt begonnen met het maken van likeuren en regionale dranken. Dit werd een groot succes waardoor Grietje na de dood van haar man Hero Jan met het bedrijf zelfstandig doorging. Haar dranken werden steeds populairder en op de Wereldtentoonstelling voor Nijverheid en Kunstindustrie ontving zij veel erkenning en tal van prijzen voor de kwaliteit en smaken van haar producten.
In 1920 distilleerde zij haar eerste “ouwe klare”. Er werd toen al onderscheid gemaakt tussen oude en jonge jenever en korenwijn. De jonge jenever werd, en wordt nog steeds, gemaakt op basis van melasse alcohol en oude jenever en korenwijn op basis van moutwijn (gerst). Nog steeds maakt Hooghoudt zijn jenevers op basis van graan.
Inmiddels staat de vierde generatie Hooghoudt aan het roer van het bedrijf en ook zij zetten de traditie van innoveren, ontdekken en ontwikkelen voort.
Vooral de serie lang gelagerde jenevers hebben prachtige verrassende smaken, zijn loepzuiver en lijken in niets meer op de borrel van “onze opa’s”.
Neem als voorbeeld de Hooghoudt Peated 3 years. Een geweldig lekkere jenever waarin je zowel de rokerige sensaties in neus en mond tegenkomt als de prachtige jeneversmaken. Ik dronk deze jenever puur en in een “Rob Roy” cocktail.
Geluk zit soms in een ongelukje
En ook nu komt Hooghoudt met twee nieuwe fantastische lang gelagerde jenevers op de markt. Het zijn jenevers van 100% gerst speciaal gemout met korianderzaad, in 1998 gedistilleerd en daarna afgevuld in 34 hele oude eikenhouten sherry Oloroso vaten, met de bedoeling deze heel lang te laten rijpen.
Een onervaren medewerker was zo voortvarend om na de eerste zeven jaar rijping het verdampings verlies aan te vullen met verse moutwijn. Nadat hij zo 29 vaten had bijgevuld zag de keldermeester hem bezig en greep in waardoor de vijf laatste vaten niet zijn bijgevuld.
In 2021 zijn de 29 vaten geopend om de jenever te bottelen en toen kwamen ze erachter dat een “fout” soms kan leiden tot iets heel moois en dat is bij deze jenever gebeurd.
De jenever is single cask en op vatsterkte van 59,2% gebotteld. In het glas ruik je de zoete tonen van de Oloroso vaten, karamel, rozijnen, vijgen en vanille en natuurlijk de prachtige mix van kruiden.
De smaak is vol, fris en krachtig. Ook in de smaak komt de heerlijke uitgebalanceerde melange van kruiden terug. Je proeft o.a. zoethoutwortel, de jeneverbes, hop, iriswortel, engelwortel en wat koriander.
De afdronk is stevig maar prettig en de smaak blijft heel lang in je mond “staan”.
Dit godendrankje dronk ik puur, en ook bij een prachtig gebakken Wagyu entrecote met een saus waarin de jenever ook verwerkt was. Zelden heb ik zo’n mooie combinatie van spijs en drank geproefd, het was daadwerkelijk sensationeel. Volgens de wettelijke regels is deze aangevulde jenever geen 23 jaar maar 16 jaar, ondanks dat hij 23 jaar in het vat heeft gezeten.
Ja en dan de “echte” 23-jarige Hooghoudt jenever. De flessen uit deze vijf vaten komen als limited editions op de markt. Elk vat heeft een andere kruidenmix zodat de jenever weer anders smaakt. De vijf vaten staan symbool voor vijf generaties Hooghoudt. Per jaar wordt er één vat gebotteld zodat de inhoud van het laatste vat 27 jaar heeft gerijpt.
Het eerste vat, nummer 577, leverde 225 flessen op die in speciaalzaken worden verkocht.
Ook deze jenever wordt op vatsterkte gebotteld. Het eerste vat heeft een alcoholpercentage van 64,1%.
De geur van deze jenever is een feest van aroma’s, hij ruikt heel vol maar zacht met o.a. sinaasappel, honing, krenten, eik, kruiden en geroosterde amandelen.
In je mond is hij het walhalla voor je smaakpapillen, zeer geconcentreerd, rijk en “droog”. Je proeft de mooie smaken van de oude sherry Oloroso vaten, ook hier krenten, rozijnen én kastanje.
Nog krachtiger dan bij de 16 jaar oude jenever zijn de heerlijke kruiden die over je tong strijken zoals sinaasappelschil, iriswortel, gentiaan, koriander, zouthoutwortel en natuurlijk jeneverbes. Het zijn aardse smaken die de hemel heel dichtbij brengen.
De jenever heeft een zachte, prikkelende en wat droge afdronk met een hele lange nasmaak waarin het geheel van smaken harmonieus samenvloeien.
Eigenlijk is het jammer deze unieke jenever op te drinken want je kan er een hele mooie en unieke collectie mee opbouwen. Maar ja je mist dan wel de sensaties in je neus en mond van deze prachtige jenever.
Jenever een Nederlands streekprodukt
Jenever heeft in het verleden Nederland op de wereldkaart gezet en nog steeds behoren Nederlandse jenevers in Amerika en een groot aantal Afrikaanse landen tot de top van de distillaten. Het is daarom zo jammer dat jenever hier in Nederland zo weinig populair is. Natuurlijk hebben de jeneverfabrikanten hier zelf een groot aandeel in gehad door in het verleden veel te weinig te innoveren. Maar Familie Distilleerderij Hooghoudt laat zien dat ze serieus werk hebben gemaakt door opnieuw authentieke jenevers te maken die in kwaliteit en smaak met kop en schouder uitsteken boven de meeste graan/gerstdistillaten die er te koop zijn. Het is dan ook te hopen dat de liefhebbers bij een goede slijter hiernaar willen kijken en het aandurven om een fles of kruik mooie lang gerijpte (oude) jenever te kopen om hun smaakpapillen eens goed te verwennen.
Ik hef alvast het glas op het nieuwe succes van jenever met Hooghoudt 16 years, proost!!
Jos Huffmeijer voor B4men.
Ben je nog geen 18? Dan geen alcohol!
Foto’s B4men en Hooghoudt.
